İnsan eğitimi için her çağda geçerli ilkeler de bu başlık altında zikredilmektedir. Çünkü insan her çağda insandır.

Çocuğa 3 yaşından itibaren öğrenmeyi öğrenme becerisi  kazandırma (Uygulamalı)

Çocukların okudukları, yazdıkları, yaptıkları, yaşadıkları, fark ettikleri, öğrendikleri ve öğrettikleri üzerinden kendi farkındalıklarını, yaşam alanlarının farkındalıklarını, bu farkındalıkların hayatla olan temel ilişkisini öğrenme, hayatına uygulama ve ifade edebilme becerileri (Uygulamalı)

Çocuğun bilişsel özellikleri; akıl, zekâ, düşünce, hayal ve hafıza yeterliliklerinin eğitici tarafından fark edilmesi (saydığım özellikleri yaklaşık olarak ölçebileceğimiz ve bu ölçmeyi ilgilisi olan herkese belgelerle gösterebileceğimiz özelliktedir.) ya da tespit edilmesi, bireysel ve ekip halinde bu yetilerin geliştirilmesi ve eğitim alan bireylerin bu yetilerini uygulama ile gösterebilme becerileri ile donatılması(Uygulamalı)

Okuma, yazma, anlama, anlamlandırma, sorma, sorgulama, seçme, değerlendirme, farklı pencerelerden analiz, analiz sonrası yeniden değerlendirme, tartışma ve sonuç üretme (Uygulamalı)

Duygularını fark etme, tanıma, duyguları ile yaşadıkları arasındaki ilişkileri anlama, başkalarının duygularını fark etme, empati kurma vb. gibi duyusal farkındalıklarını geliştirme (Uygulamalı)

Meslekî beceriler, spor, sanat yeterlilikleri kazandırma(Uygulamalı)

Burada sayılan beceri ve yeterlilikler çok iyi düzeyde 4 yıllık lise yaşamında kazandırılacak özelliktedir. (3 yaşından itibaren söylemim unutulmamıştır. Bu becerilerin hepsinin lise çağında daha kolay öğretilebileceğini ve hangi yaşlarda hangi beceriler ve ne kadar süre gerekeceğini ifade etmek için lise örneği verilmiştir.) Örneğin bu çalışma 4 yıllık lise eğitimi açık liseden alındığı takdirde şu yeterlilikleri edindirme uygulamasına sahiptir.

4 yıllık lise yaşamında öğrencilere ders bilgilerinin en az yüzde 50’si kalıcı hafızasında olacaktır. (LGS giriş sınavında 250 puan düzeyinde puan alan çocuklar kastedilmiştir. Ve bu çocukların büyük bir çoğunluğu da yüzde 85 oranında ders bilgilerini aklında tutabilir. Yüzde 50 oranı olumsuzluklara karşı tedbir olarak söylenmiştir.)

En az bir yabancı dili çok iyi düzeyde konuşabilecek şekilde öğrenecektir.

Bilgisayar yazılım dilleri yeterliliklerine sahip olacaktır.

Dünyanın her ülkesinde yapacak kadar en az bir mesleki becerisi olacaktır.

Spor ve sanat becerileri olacaktır. (Hepsi de uygulamalıdır.)

Bütün bunlar 4 yılda mı yapılacak? Evet, 4 yılda yapılacaktır.

Not: Bu açıklamalar Osmanlı şehzade eğitimi üzerinden izah edilecek ve “nasıl”yapılabileceği 15 günlük herkese açık uygulama ile gösterilecektir. Nasıl başarılı olacağı öğrencilerden alınacak dönütlerle ispat edilecektir. Öğrenciler üzerinde uygulanacak 15 günlük çalışma sayesinde herkes bu çalışmaların 4 yıllık sonuçlarını tahayyül edebilecek ve yapılan işin kalitesini hesap edebilecektir.

Günümüz insanlarının çoğunun bu basit gerçeği görememesinin en temel sebebi, okul sisteminin zihinlerimizde bütünleşik bir sistem olarak algılanmasından kaynaklanmaktadır. Fakat meseleyi eğitimin girdi faktörleri üzerinden yeniden değerlendirdiğimizde bugünün imkan ve ihtiyaçları ile o girdi faktörleri arasındaki imkanları daha kolay fark ederiz.

Eğitimin girdi faktörleri temel olarak şunlardan oluşur: 1- Öğrenci, 2- Öğretmen, 3- Zaman, 4- Mekân, 5- Öğretilecek konu (Motor tamiri ya da tarih dersi) 6- Öğretim araç gereçleri

Eğitimin temel girdisi olan bu 6 faktörün her birini matematiksel bir değişken olarak esnek düşündüğümüzde her şart ve koşulda eğitim uygulamalarının günümüz araç ve gereçleri ile mümkün olduğu fark edilecektir. Hatta dağın başında tek bir evde yaşayan çocuk için bile günümüz imkânları ile eğitim mümkündür. Aslında eğitimde ikame anlayışı okullarımızda uygulanmaktadır. Örneğin bir köy ortaokulunda matematik öğretmeni olmazsa yerine fen bilgisi öğretmeni girer. Yani ikame ile sorun çözülür. Okullarımızda birebir öğretme de vardır. Bunlar da belirli gün ve haftalar da örneğin bir öğrenciye okuyacağı şiiri çalıştırmak şeklindedir. İşte örnek verdiğim bu ikame ve tali eğitim metotlarından ben yeni bir bireysel eğitim sistemi tasarımı yaptım. Çocuğa ve insana göre her bir uygulama üzerine uzun uzun sorma, sorgulama, araştırma, değerlendirme, istişare ve tekrar aynı süreci yeniden yapma gibi çalışmalardan sonra aslında mevcut düzen içerisinde eğitim girdilerini enek düşündüğümüzde yeni bir sitemin mümkün olduğunu fark ettim. Hatta bu yeni sistemin ekonomik maliyetleri  mevcut sistemin maliyetlerinden de düşüktür.

Gerçekleştirmek istediğimiz hedef; insan olmayı ve insan kalmayı bilen, özgüvenli, kendi bilgi ve becerisi ile ben dünyanın her yerinde ve koşulunda insan gibi yaşama yeterliliğine sahip bir bireyim diyecek kişiler yetiştirmektir.

Not: Ben30 yıllık melek hayatımdaki gözlem ve deneyimlerime dayanarak çağımızın sunduğu imkânlar sayesinde şehzade eğitimi gibi bir eğitimin çok küçük ekonomik maliyetlerle kolaylıkla yapılabileceğini iddia ediyorum. Çocukların 3 yaşından doktora çalışmasına kadar eğitimlerinin kendi ve eşya farkındalıkları kazandırılarak geliştirilebileceğini gözlemlediğim kanaatindeyim. Fakat bu tasarıma mevcut sistemin mevzuatları elverişli değildir. Bu nedenle parça parça uygulanmak zorundadır.

Eğitimin şehzade eğitimi gibi olması konusu günümüz işletme tiplerinin evrilmesi sürecine benzetilebilir. Günümüz işletmelerinin eğilimleri bir işin başından sonuna kadar sürece hakim olan işletme tiplerini çoğaltmaktadır. Günümüz işletmeleri hammadde ve üretim aşamasından son tüketiciye işletme sistemleri kurarak üretimden tüketime ürün kalitesini denetleyen mekanizmalar kurmaktadırlar. Bu duruma sebep ise çağımızın ihtiyaçları ve firmaların güç tekelleşmeleri arzusundan kaynaklanmaktadır. Çağımız eğitimi de öğrenmeyi öğrenmiş, bu davranışını alışkanlık haline getirmiş, sürekli kendisini geliştirme becerisine sahip, takım çalışması yapabilen kişilere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle mevcut teknolojik gelişmelerin şehzade eğitimi gibi eğitimlere bütün dünyayı mecbur bırakacağı öngörüsüne sahibim. Bu tür kurumlar öğrencilerinin süreçlerini denetleyerek ve yönlendirerek değişik alanlarda lider kişiliklerin yetiştirilmesini sağlayacak özellikte olacaklardır. Kişisel kanaatim değişim süreci çoktan başladığı halde insanlar alışkanlıklarla düşünmekte olduklarından değişimi fark edememektedirler…

YÖKAK ve Ankara Üniversitesi Sitesinden Alıntı 2 Örnekle Mevcut Durumumuz

Google’a ‘’21. yüzyıl eğitiminin özellikleri’’ yazdığımızda karşımıza çıkan ilk sayfada;

21. Yüzyılda Eğitim - Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri

Linki yer almaktadır.

Sunu incelendiğinde Ankara Üniversitesi mevcut eğitim uygulamalarının (çünkü üniversitelerde de sınıf ve okul sistemi ile ders yapılmaktadır.) 21. Yüzyıl yeterliliklerini anlatan sunudaki yeterlilikleri kazandıramayacağı açıktır.

Meramımı daha iyi ifade edebilmek adına bir de YÖKAK sitesinden örnek vereyim.

https://portal.yokak.gov.tr/makale/ogrenci-merkezli-ogretim-olcme-ve-degerlendirme/

Bu linkte YÖKAK (Yüksek Öğrenim Kalite Kurulu) Sitesinin linkidir. Konu: Öğrenci Merkezli Öğrenme-Öğretme ile Ölçme ve Değerlendirme başlıklı yazıdır.

Bu yazıyı okuduğunuzda göreceğimiz husus şu olacaktır. Burada yazılı olan her paragraftaki öğrenci merkezli eğitim iddiasının sadece olması gerekenleri saymaktan ibaret olduğu, fakat mevcut üniversite eğitim sistemi içerisinde uygulanabilirlik meselesinin hiç düşünülmemiş olduğu anlaşılacaktır. Yani değerli hocalarımız buradaki yazdıklarımız mevcut üniversite uygulamalarımız içerisinde nasıl hayat bulur diye sorgulamamıştır. Çünkü onlar da mevcut sistemi sorgulama gereği duymadan onu değişmez veri gibi algıladıklarından üzerine düşünmek akıllarına gelmemektedir. Yaptıkları iş çağın ihtiyacına göre öğrencilerde bulunması gereken becerileri yazarak/sayarak ihtiyacı dile getirmekten ibarettir.

Yapacağımız Çalışmaların Özeti (Uygulamalı)

1-Yukarıda ifade ettiğim eğitimin 6 girdi faktörü imkâna ve ihtiyaca göre farklı kombinezonlarda bir araya getirilecektir. (Örneğin mekân 3 – 4 odalı bir büro başlangıç için yeterlidir. Çünkü sınıf sistemine ihtiyaç yoktur.)

2-Öğrenmeyi öğrenme becerileri bilişsel aşamadan başlayarak her bir öğrenciye ayrı ayrı öğretilecektir. Bu öğretim çok zaman almaz. 30 – 40 kişi aralığındaki bir öğrenci grubuna birebir öğretmek maksimum 3 günümüzü alır. Burada zaman faktörü öğretici açısından günlük 8 saatlik çalışma olarak düşünülmüştür. Her bir çocuğun öğrenmeyi öğrenme uygulaması yapabilme becerisi kendisine uygulatarak öğrendiğinin teyidi alınacaktır. Öğrencilere ilk öğretilecek hususlar da bilgiyi fark etme becerisi ve not tutma becerisidir.

3-Aynı sınıf düzeyindeki öğrenciler 8 kişilik gruplara ayrılacak. Her biri kendi başına o gün verilen dersi kendileri çalışarak hazırlanacaktır. Aynı gün öğrenciler çalıştığı konularda ölçülecektir. Burada yaptığımız uygulama şu faydayı sağlayacaktır. Ders anlatımına harcadığımız zamanı ölçme ve yönlendirmeye harcama fırsatımız olacaktır. Daha da önemlisi bireysel gelişimi sürekli ve net ölçebileceğimiz için kişiye özel uygulamalar yapma fırsatımız olacaktır.

Günlük ölçme şu dört hususta yapılacaktır.

1-Konuyu temel başlıkları ile birkaç cümlede anlamlı bütün halinde anlatabilme yeterliliği

2-Konunun temel kavramları ile ya da bugün MEB’in kazanım dediği hedeflerle analiz edebilme yeterliliği ölçülecektir.

3-Öğrenci o gün öğrendiği konunun gündelik yaşamdaki yerini öğrenecektir.

4-Öğrenci konu ile ilgili ya da ilgisiz saçma ya da mantıklı hayaller kuracaktır.

Bütün bu çalışmaların soru ve etkinliklerini öğretmen önceden hazırladığı için de bir yandan öğrencilerin konudaki eksikleri kapatılacak diğer yandan aklı, zekâsı, düşüncesi, hayal gücü ve hafızası gündelik olarak sürekli çalıştırılmış ve ölçülmüş olacaktır. Bu hem konuyu öğrenmesini hem de bilişsel yeterliliklerini geliştirmeyi sürekli bir edim haline getirecek alışkanlıklar edinmesini sağlayacaktır. Ayrıca çalışmalar belgeli olduğu için velilere haftalık bu belgeler raporlanacaktır. İlgili olan ve isteyen herkese yapılan iş somut verilerle sunulma özelliğine sahiptir.

4-Bütün bu uygulamaların günlük, haftalık, aylık ve yıllık tekrar yöntemleri olacağından öğrenilen bilgileri öğrencilerin kalıcı hafızaya almaları kendilerine bırakılmamakta belli bir sisteme bağlanmaktadır. Böylece kendileri de bir çalışma alışkanlığı edinmektedir.

5-Bütün bu uygulamalardan bireyin kendi yeterliliklerini fark etmesi, geliştirmesi ve kendini aşma hedefine odaklanma davranışına dönüşmesi hesaplanmıştır. Çalışmalar ilerledikçe günümüzün ihtiyacı olan yeni beceri ve yetkinlikler aynı yöntemlerle kazandırılacaktır.

6-Burada anlatılan bütün süreçlerde çocuklar aktif eğitmenler geliştirici ve yönlendirici olarak tasarlanmıştır. Bireyin kendi özelliklerini objektif kriterlere dayalı fark edebilme yeterliliğinden, takım çalışmaları yapabilme yeterliliğine, bir organizasyonun etkin bir şekilde uzun süreli yürütülmesi ve verimli bir şekilde sonuçlandırılması uygulamalarına kadar öğrencilerin etkin, öğreticilerin tespit edici, geliştirici, yönlendirici ve öğrencilerin kendi kendini aşma hedefine gidebilmesine yol gösterici olma uygulamalarına dayalı bir sistem tasarlanmıştır.

Sistem yeni olduğu için her açıklamadan sonra uygulama ile gösterilerek ispat edildiğinde ülkedeki her insan bu anlatılanların uygulanmasının sade ve çok basit ilkelere dayandığı gerçeğini görmeye başlayacaktır.

Hazırlayan: Hacı Hüseyin Kebabcı