Etimolojik-Epistemolojik-İdeolojik Açıdan

TÜRK-TÜRKLER-TÜRKÇÜLÜK-4-

Kaşgarlı Haritasıyla BM Logosunda

-4- TÜRK DÜNYASI

               “Nullius in verba” (tüm sözler hükümsüzdür.) mottosu ile bütün kavramları tüm müesseseleri sil baştan yeniden “ Yeni Bir Dünya” oluşturma iddiası ile şekillendiren modern ideolojinin (modernizm dini) evren tasavvuru da ilmi bir ispat değil ideolojik bir dogmadır. İspatı imkânsız kendi teoremlerini dogmatik bir inanç olarak sunmaktadırlar. Makro evrende gezegen teoremlerinden mikro evrende atom teoremlerine değin tüm faraziyelerini mutlak hakikat gibi sunmuşlardır. Photoshop yöntemi ile oluşturduğu gezegen ve atom çizimlerini PR gücü ile teoremlerinin fotoğrafları gibi lanse etmişlerdir.

Dünyanın şeklinden dünya haritasına kadar bu gün zihinlerimize kazılan photoshoplar gerçekmiş gibi dayatılmış farklı bir tahayyul ve tasavura yeltenenler modernizmin seküler ruhban sınıfı tarafından aforoz edilmiştir.  Aslında bu ideolojik dayatmalar; kendilerini yüce başkalarını cüce gösterme propagandasıdır. Bu gün her yerde her ortamda gördüğümüz özelliklede google map ile herkesin avucunun içine sıkıştırılan ve Avrupa merkezli Mercator projeksiyonu ile hazırlanan ırkçı harita Avrupa ve Amerika’yı büyüterek ön plana çıkaran Doğu-Batısı, Güney-Kuzeyi yön tayininden, coğrafi alan ölçümlerine her şeyi ile yanlış batıl batının bir batı güzellemesidir.

Her ne kadar hiçbir yerde rastlamasak ta ama BM logosunda yer alan dünyanın kuzeyi merkezli Azimut Projeksiyonu ile hazırlanan haritalar mesafelerin ve dünyanın şeklinin daha az bozulduğu haritalardır. Ancak bu haritaları son iki asırdır gündemden tamamen çıkardıklarından farklı haritaların olabileceğini düşünemiyoruz bile.

Düz dünyacıların BM logosundaki harita düz dünya haritasıdır iddialarını meraklılarına havale ederek Kaşgarlı Haritası’nı BM logosundaki harita ile tasavvur edilip okunması ve kavranması gerektiğine dikkat çekmek istiyorum.

Düz Yuvarlak Dünya tasavvurunun evrensel kabul gördüğü bir dönemde hazırlanan Kaşgarlı Haritası, Küresel Yuvarlak Dünya teoreminin mutlak hakikat olarak kabullendiği bir çağda anlaşılamaz. Kaşgarlı Haritasını karanlık çağda birkaç köyü kapsayan bir haritalama gibi algılayıp, Kaşgarlı’nın isim ve lokasyon vererek saydığı Türk Dünyasını da birkaç göçmen obası gibi düşünen bir algı ile Kaşgarlı haritasının anlaşılamayacağına dikkat çekmek isterim. 

Bu gün ki kabullere göre Küresel Yuvarlak Dünya’nın çevresi 40.075 km’dir. Kaşgarlının kitabında ise Düz Yuvarlak Dünya’nın çapı 8 bin fersah’tır. Bir fersah takriben 5 kilometre olduğu düşünülürse bu gün verilerle ekvatorda dünyanın çevresi ile Kaşgarlı Haritasındaki Dünya’nın çapı ile aynıdır.

 فَجَلُّ بِلادِ التَّرْكِ مِنْ لَدُنِ الرُّومِ إِلَى مَا صِينَ خَمْسَةُ الْافِ فَرْسَحْ عَرْضاً . فَجَلَهُ ذَلِكَ يَكُونُ ثَمَانِيَةَ الْافِ فَرْسَحْ .

.فَإِنِّي قَدْ بَيْنَتُ كُلَّ ذَلِكَ فِي الدَّائِرَةِ الَّتِي هِيَ شَكْلُ الْأَرْضِ لِيُعْرَفَ ذَلِكَ

Kaşgarlı Divanında Rum’dan Çin’e kadar Batıdan doğuya doğru Türk Kabilelerinin yaşadığı bölgeleri sıralar ve boyutunun 5 bin fersahlık bir mesafe olduğunu belirtikten sonra bu tamamının 8 bin fersah olduğun vurgusuyla dünya tasavvurunun ölçümlerini verir. Güneyden Kuzeye doğru da Maçin’den Çin’e 3 bin fersah boyutuna yayılmış Türk Kabilelerinin isimlerini sayar. Bu konumlandırmayla Kaşgarlı Divanı’na göre Türk Avusturya’dan Avustralya’ya kadar 5 bin fersah (25 bin km) boyunda, 3 bin fersah (15 bin km) genişliğinde dünyanın merkezinde yer alan coğrafya Türk Dünyası, bu coğrafyada yaşayan bütün halklarda tüm çeşitliliği ile Türk’tür.

Batıdan-Doğuya Bugünkü Avusturya’dan Kore’ye uzanan şu 11 etnisiteyi sıralar; Peşenekler, Kıpçaklar, Oğuzlar, Kimekler, Başgırtlar, İsmil, Kayı, Yabgu, Tatar, Kırgız, Cigil

Güneyden-Kuzeye  bugünkü Avustutralya’dan Yakutistana kadar ise şu 9 etnisiteyi sıralar; Toxsi, Yağma, İğrak, Çaruk, Çomul, Uygur, Tangut, Xitay, Tabgaç

               Kaşgarlı bu açıklamaların sonunda ise anlattıklarını tarif için yeryüzü şeklinde bir dairede bunları gösterdim diyerek haritasını paylaşır.

MAKRO BAKIŞLA KAŞGARLI HARİTASINDA DÜNYA

BM Logusnda yer alan kuzey kutbu eksenli Azimut Projeksiyonu ile hazırlanmış harita ile Avrupa merkezli Mercator Projeksiyonu ile hazırlanan haritaların ortasında yer alan Kaşgarlı Haritasını bu iki haritalandırma anlayışına göre incelemeye çalışalım. Divan-ı Lugatti’t Türk’te iki sayfaya çizilmiş olan Kaşgarlı Haritası sağdaki Mercator Haritasındaki gibidir. Ortadaki kırmızı çizgi Divan’ı Lugatit Türk’teki sayfa ayrımına denktir. Kaşgarlı’nın bahsettiği Türk Dünyası da BM Logosu üzerindeki haritada kırmızı yerlerdir. Harita’daki Türk Dünyası tasavvurunu uçuk bir hayal gibi algılayanlara tarihte bu bölgelerde hâkim olan şu medeniyetleri hatırlatmak isterim. Divan-ı Lugati’t Türk’te Türk Dünyası olarak zikredilen yer; Batıda Osmanlı Medeniyet Havzası, Kuzeyde Dest-i Kıpçak diye bilinen Altın Orda Medeniyet Havzası, Ortada Selçuklu Medeniyet Havzası, Doğuda Babür Medeniyet Havzası ve Güneyde Srivijaya (Sirîbûza) Medeniyet Havzasıdır. Kaşgarlı’nın Maçin olarak zikrettiği bugünkü Tayland Müslümanları,  Endonezya, Malezya, Singapur, Açe, Birüni ve Filipinlerdeki Mindano (Moro) Müslüman halklarının yaşadığı bölge Cava Adası merkezli Şirivicaya Uygarlık Havzasıdır.

Kaşgarlı Haritası’nı Küresel Yuvarlak Dünya projeksiyonu ile hazırlanmış bugün her yerde zihnimize kazılan photoshop görüntülerinden arınarak Düz Yuvarlak Dünya tasavvuru ile BM Logosu izdüşümü üzerinde yer alan harita üzerinden düşünelim. Arıca Jeo-politik olarak ta ortaçağ karanlığı diye bir şey uydurmuşlar. Kendilerinin dünyadan bihaber oldukları dönemi, bütün dünyanın Dünya’dan bihaber olduğu dönem gibi lanse ederek karanlık dünyada bazı bölgeleri kimse bilmezmiş, coğrafi keşifler diye adlandırdıkları işgal sonrası yenidünya diye bir dünya bulunduğu gibi üst perdeden lakırdılar ile bizi ezikleyip kendilerini yüce gösteren işgalcilerin eziklemesinden kurtulmalıyız. Bu karanlık çağ teraneleri Avrupa’nın karanlık çağı bizim için bahse konu dönemde dünya karanlık değildi ve biz o gün dünyadan haberdardık. Hatta Amerika dedikleri İnka ve Maya halkları ile düğün tertipleyip gelin getirirdik. Macellan’ın işgal donanma güçlerini Filipinlerde denize gömüp Macellan’ı 27 Nisan 1521 Mactan Muharebesi ‘nde ödüren Filipinli Müslüman Halife Pulaka (Lapu Lapu)‘nun dedelerinden Çinli Müslüman Amiral Zheng He 1390-1405 yılları civarında Amerika’dan Hicaz’a 30 bin kişilik filosuyla hac organizasyonları düzenliyordu. Portakalı biz Amerika’ya götürdük Portekizler oradan Avrupa’ya getirdi.

Kaşgarlı Haritası’na da batı eziklemesi ile bakmayalım. Kaşgarlı bütün dünya ile ilgili bir projeksiyon ortaya koymuş. Karanlık bilinmeyen bir dünya yokmuş. Hatta Kaşgarlı Mahmud’u okurken ezik bir zihin ile ona ayak bağı olup onun evrensel duruşunu lokalize ederek kitabında saydığı halkları ve verdiği lokasyonları Orta Asya’da birkaç köy etrafında aramaya kalkışmaktan da kurtulmalıyız. Kaşgarlı’nın haritasında Avusturya’dan Avustralya’ya Sibirya’dan Yeni Zelanda’ya kadar yaşayan halklar ve bu halkların yaşadığı yerler anlatılmaktadır. Sadece Arzı Yecüc ve Mecüc olarak belirtiği alandaki halklarla ilgili bilgi olmadığını vurgular. Büyük denizler (okyanus)’ın araya  girdiğinden dillerini bilmediğimiz halklar diye bilgi verdiği Yecüc ve Mecüc; “cüceler ve cüceler mekanı” anlamında olup Papua Yeni Gine, Avustralya ve Yeni Zelanda da yaşayan maalesef batılı azgınlarca soyları tüketilen pigmeler ve onların anavatanları olan yerlere denk gelmektedir.

               Tarihi belgelerde değişik yerler Maçin bölgesi olarak anılmakla birlikte bariz bir şekilde Çin’in güneyinde bir bölge olduğu yer almaktadır. Küre Yuvarlak Dünya kabulü ve Mercator projeksiyonu ile hazırlanan harita üzerinden değil de Azimut Projeksiyonu ile hazırlanmış ve Düz Yuvarlak Dünya tasavvuru ile bakılırsa Maçin; bu günkü Çin Hindi denilen yarımadaya ve Filipinler den Avustralya’ya kadar uzanan ve halkların da aynı genetik karakteristikte olduğu bölgedir.  Kaşgarlı haritasında Cabarka adıyla bahsettiği ve Japonya olarak genel kabul gören alanın hemen güneyinde Maçin’in yer almış olması da bunu desteklemektedir. Ayrıca BM Logosunda ki harita üzerinden bakılırsa Japonya’nın doğusunda Alaska’dan başlayıp Filipinlerin doğusuna uzanan Kaşgarlı Haritasında Sedül Zülkarney (سد ذو القرنين) olarak gösterilen yer bu günkü doğu ve batı tanımlamalarını da farklılaştırmaktadır. Kaşgarlı Haritası’nda mağrip olarak isimlendirilen ve Müslüman halklarca da mağrip denince akla gelen yer bu günkü Fas ülkesidir. Yani dünyanın kuzey batısı bu gün batı diye isimlendirilmiştir. Oryantalist bakışla Avrupa’yı batı, Avrupa dışındaki yerleri ise doğu olarak lanse edilip algı operasyonu ile dünya halkları manuple edilmiştir. Kime göre nere, niçin doğu ve nere, niçin batı bu tamamen izafi kabuldür.

               Kaşgarlı haritasının çevresinde yönlerin yazıldığı alanların ayrışım noktalarında dört ibare ilginçtir. Bunları Kaşgarlı’nın haritada kullandığı renkleri ifade adına düştüğü dip not gibi algılamak doğru değildir. Öncelikle harita sadece dört renk yok ve yeşil renk ile gösterilen bir yerde yoktur.  Bu ifadeler makro bakışla ele alınmalıdır.  Dünya çevresini saracak şekilde Doğu-Batı-Kuzey-Güney yönleri yazılmış bu yönlerin kesişim noktalarına ise bu ibareler haritada renklerin neyi ifade ettiğini belirten dip not değil yerleşim alanları dışındaki okyanuslar ile ilgili bilgi adlandırmadır.

               Güneydoğuda: , Güneybatıda: , Kuzeybatıda: , Kuzeydoğuda:  bu ifadeler orijinal şekliyle yer almaktadır.

Doğu ile-Güneyin kesiştiği alanda  ifadesi yer almaktadır. Bu yazıyı haritadaki renklerle ilgili dipnot kabulü ile (الخصر البحار) El Hazr-ul Bihar diye okumak metnin orijinaline aykırıdır. Orijinal metinde Kısaltma, kısıt anlamında ki EL HASR (الخص)  ifadesi gayet nettir. Kırmızı anlamındaki EL HAZR diye okunması Sad üzerinde bir nokta varmış deforme olmuş algısı ile zorlama bir yorumdur. Orijinal metindeki EL BİHAR (البحار) kelimesi EL BİCAR (البجار) şeklinde okunabilir. El Xusr-ul Bicar (الخصرالبجار) yada El Xusr-ul Bihar (الخصر البحار) şeklinde okunması mümkündür.  Xusr (خصر) kelimesi Kısıt demektir.  Bihar (البحار); Denizler Bicar (البجار) kelimesi ise Afet, Tufan anlamında bir kelimedir. Burada El Xesr-ul Bicar tsunami gibi büyük dev dalgaların kısıtlandığı alanlara dikkat çekerek Dalga Kıran yada Tufan Kısıtlayan bölgeler anlamında okunmalıdır. Zira engel set kısıt anlamıyla Türkçede kullandığımız bel kelimesi ile kullanırsa deniz beli yada tsunami engeli denebilir. Kısıtlı, Kısa (muhtasar) anlamıyla Sığ Sakin Denizler olarakta okunabilir. Pasifik Okyanusuna denk gelen bu alan aslında Pasifik Okyanusunu isimlendirenlere de bu okyanusun dinginliğinin esin kaynağı olduğu düşünülürse Kaşgarlı Haritasında bu ifadeden Pasifik okyanusunun dingin halinden haberdar olunduğu çıkarımı da yapılabilir.  Harita dışında bulunan bu ifadenin haritada yer alan kısmında Arz-ı Yecüc ve Mecüc diye gösterdiği bir alan var o yerlerin sınırlarının çizildiği Çin Seddi diye yorumlanan “Seddi Zulkarneyn” dediği hat ise Japonya’nın kuzeydoğusunda Alaska’dan  başlayıp Bering boğazından Filipinlerin güney doğusuna kadar uzanan ve Pasifik okyanusu ile Hint Okyanusu’nun sınırlarını ayrıştıran alan sığ deniz ve Samoa, Kırıbati, Marşal, ve  Marina adacıklarının olduğu esasen denize serpilmiş dağların bulunduğu ve görünüm olarak ta adeta Zülkarney kelimesinin anlamı olan “iki boynuzlu” ibaresi ile de örtüşen bir dalga kıran görevi üstlenen Kaşgarlı’nın haritada lokasyonunu verdiği  Zulkarneyn Seddi (سد ذو القرنين)’dir. Bu seddin ötesi ise El Husr-ul Bihar’dır. Pasifik okyanusudur.

Bu günkü doğu-batı kabullerine uyarlamak için Kaşgarlı haritasını doksan derece sağa çevirdim.

Güney ile Batının kesiştiği alanda El Cümr-ül Cibal (الجمرال جبال) Volkanik Dağlar ifadesi yer alır. Cümr: Ateş koru, köz demektir. Cibal; Dağlar. Hint Okyanusu’nda Madagaskar’ın güney doğusuna uzanan bölgedir. Miladi 975 yılında İslam’la tanışan ve Müslümanlarca “Dinol Aroubi” diye isimlendirilen ancak tüm isimleri değiştirip anlamları buharlaştıran batı uygarlığı 1507 de burayı keşif denen işgallerle ele geçirildikten sonra Mauritius ve Réunion adını verdiği adalar, Seyşeler ve Maldivler’i kapsayan volkanik dağların bulunduğu alandır.  Cumr kelimesi yerine Humr diye okumalarda aynı algıyla haritada dağlar kırmızı gösterilmiş anlamı yüklenmiş. Halbuki haritada kırmızı olan her yer dağ dersek büyük bir yanlış kabulle haritaya bakmış oluruz. Öyle bir şey yoktur. Tamamen çöl bilinen yerler dahi kırmızı ile çevrilidir.

Kuzey ile Batının kesiştiği bölgeyi  Ez Züfr-üz Zemal (الضفر الزمال) Sisli Girdab, ZFR (ضفر); Örgü, büküm, girdab demektir.  Zeml; bürümek örtmek, saklamak anlamına gelir. Antlantik okyanusuna denk gelen bu alan sıcak ve soğuk su akıntılarının kesişmesi ile yılın nerdeyse tamamına yakın sürekli sizli ve girdap oluşan denizcilik açısından çok tehlikeli durumdadır. Bu yönü Kaşgari döneminde de bilindiğinden bu bölgeye Sisli Girdap anlamı ile ifade etmiştir. Sarı çöl yada şerhler sarı ile gösterilmiş anlamlarının ne dünya gerçekliği nede orijinal metinle ilgili bir okuma değildir.

Kuzey ile Doğunun kesiştiği bölgede ise  El Ğubr-ul Enhar (الغبر الانهار) Pıhtımsı Akıntılar, Permafrost Nehirler, Ğubur; (لغبر) Hafif ayrılabilir toprak, Toz, toza bulanmışlık, pıhtı demektir. Nehir; akım, akıntı, akışkanlık, yayılım, ırmak anlamında bir kelimedir. Kaşgarlı Haritasında yer alan bu bölge bu gün Arktik okyanusu olarak bildiğimiz Bering Boğazı’na kadar uzanan alnı kapsar. Bu bölgenin buzlu akışkan sular yada “Permafrost Topraklar” olduğu dikkate alınırsa bu günkü bilgilere o günde gayet net vakıf olunduğu aşikardır. Zira ABD’nin Alaska Eyaleti ile bitişik olan bu bölge halkları Sam Amca Alaska’ya sahip olmadan o bölgeye sahip ve bölgesinden haberdardı.

Kaşgarlı Haritası’nı bu makro bakış ile tanıdıktan sonra Mikro ölçekte Kaşgarlı Haritasına göre Türk Dünyası neresi ve Türkler kim daha net anlayabiliriz.